TBMM İliç Maden Kazası Komisyon raporu tamamlandı. Komisyon üyelerine ve siyasi partilere gönderilen raporda, cezaların ve maden sahalarındaki denetim mekanizmalarının arttırılması gerektiği belirtildi. Maden kanuna ilişkin düzenlemeler, Madencilik Politikaları Üst Kurulu kurulması, afet ve yer bilimi dersi ve acil durum önlemlerine ilişkin öneriler de sunuldu.
Erzincan’ın İliç ilçesinde 13 Şubat 2024’te meydana gelen ve 9 işçinin göçük altında kaldığı maden faciasının ardından TBMM’de kurulan ve AK Parti Antalya Milletvekili Atay Uslu’nun başkanlık yaptığı komisyon, 3 aylık rutin süresinin ardından bir aylık ek sürede çalışmalarını tamamlayarak taslak raporu hazırladı. Rapora muhalefet milletvekillerinin şerhleri ve ek görüş yazmaları için 28 Şubat tarihine kadar süre verildi.
7 bölümden oluşan 518 sayfalık raporun sonuç ve 78 maddelik öneriler bölümünde öne çıkan maddeler ise şöyle:
“- Kamuoyunda “üretim baskısı” olarak ifade edilen, işletmenin öngörülen termin planının önünde seyretmesi hususlarının daha yakından izlenebilmesi, bu noktada hak sahiplerinin hesap verebilirliğinin artırılması, ayrıca ilgili kamu kurumları tarafından üretim faaliyeti sektör önceliklerini, trendlerini vs. anlama ve anlamlandırmada, denetim planı başta olmak üzere çeşitli politikalar geliştirmede kolaylık sağlayacak önemli veriler sağlayacağı düşünüldüğünden Maden Kanunu’nda değişiklik yapılması gerektiği değerlendirilmiştir.
– Liç yığınında solüsyonun malzeme ile etkileşime geçerek ve doğada hava ve güneş ışığı ile teması sonunda siyanürün bir kısmının parçalandığı bilinse de kayan malzemenin kaza esnasında siyanür taşıma potansiyeli bulunduğu da dikkate alınmalıdır. Bu bakımdan, oluşan sızıntı suyunun pompa ile toplanarak atık havuzuna taşındığı ve kayan liç malzemesinin tümünün bir depolama alanına taşındığı ifade edilmiştir.
– Türkiye’de altın madenciliği özellikle son 10-15 yılda gelişen bir sektördür. Son yıllarda gelişen altın madenciliğinde özel zenginleştirme yöntemleri kullanılmakta olup bunlardan biri yığın liç metodudur. Ülkemizdeki altın üretimi sektöründe meydana gelen gelişmeler de göz önüne alınarak, yığın liç kavramını bir bütün ve detaylı olarak tanımlayan; yığın liç tasarımının, projesinin, işletiminin ve uygulamasının dinamik bir süreç olduğundan hareketle yeni gelişen durumlara göre güncellenmeni ve denetimini de içeren, geniş kapsamlı, bütüncül bir mevzuat çalışması yapılmalıdır. Yığın liçi tesislerinin işletme ve kapatma sürecinde duraylılığına ilişkin ölçüm ve değerlendirme sonuçlarını sunmaları hususu mevzuatta açıkça düzenlenmeli ve denetimlere ilişkin hususlar gözden geçirilmelidir.
